Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Bạn đang xem: Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa tại thtrangdai.edu.vn

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa để thấy sự trân trọng ngợi ca đầy tự hào của thi sĩ về những “hạt vàng” nhấp nhánh của quê hương xứ sở. Bài thơ nhỏ nhắn với những hình ảnh đẹp, dung dị và thân thiện đã gợi về những kí ức của tuổi thơ thật đẹp nhưng mà đầy xúc động. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ thấy tình yêu quê hương tổ quốc đều bắt nguồn từ những điều bình dị và thân yêu… Với nội dung bài viết dưới đây, Trường TH Trảng Dài sẽ giúp bạn có những ý văn hay lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. 

Mở bài: Trần Đăng Khoa được biết tới là một thi sĩ thần đồng với vô số những sáng tác rực rỡ viết về quê hương, tổ quốc, con người với giọng điệu trong trẻo, hồn nhiên. Trong số những tác phẩm của thi sĩ, có nhẽ “Hạt gạo làng ta” chính là bài thơ để lại nhiều những ấn tượng trong lòng độc giả. Bài thơ đã gợi lên tình yêu quê hương, tổ quốc, con người từ những hình ảnh rất đỗi bình dị và thân yêu của làng quê Việt Nam.

Sơ nét về tác giả và tác phẩm

Để tìm hiểu về nội dung và ý nghĩa của tác phẩm cũng như phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, trước hết bạn cần nắm được những nét cơ bản về tác giả cùng tác phẩm. 

Giới thiệu thi sĩ Trần Đăng Khoa 

Trần Đăng Khoa sinh năm 1958, quê của ông là làng Trực Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Từ thuở còn nhỏ, ông đã được nhiều người biết tới với tài năng sáng tác thơ thiên bẩm. Lúc chỉ là một cậu nhỏ 8 tuổi, Trần Đăng Khoa đã có tác phẩm được đăng báo và 2 năm sau đó, tập thơ “Góc sân và khoảng trời” của ông đã được xuất bản bởi Nhà xuất bản Kim Đồng. 

Trần Đăng Khoa từng có một khoảng thời kì phục vụ trong quân ngũ và sau lúc tổ quốc được thống nhất, ông có điều kiện tập trung cho việc học tập. Ông từng theo học tại Trường Viết văn Nguyễn Du và với sự nhạy bén trong tiếp thu tri thức, ông đã được cử sang Nga du học và lúc trở về, ông đầu quân cho Tạp chí Văn nghệ quân đội.

Trần Đăng Khoa là tác giả đảm nhiệm khá nhiều những chức vụ quan trọng trong các tổ chức về văn học, truyền thông, tin báo, chẳng hạn như: Trưởng ban Văn học Nghệ thuật, Phó Bí thư túc trực Đảng ủy Đài Tiếng nói Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam và gần đây còn được mời làm giám khảo, có quyền cầm cân nảy mực cho cuộc thi Viết thư quốc tế UPU. Những năm sau này, thi sĩ đang giữ chức vụ Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam.

Thi sĩ đã cho ra đời những tác phẩm nổi trội như: “Từ góc sân nhà em”; “Góc sân và khoảng trời”; “Trường ca Trừng trị”; “Trường ca Giông bão” hay “Đảo chìm”… Với rất nhiều những sáng tác kể trên, thi sĩ đã vinh dự thu được giải thưởng của báo Thiếu niên Tiền phong, báo Văn nghệ và đặc trưng là vào năm 2001, thi sĩ được vinh danh với Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

Tìm hiểu bài thơ Hạt gạo làng ta

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, ta thấy tác phẩm này được trích từ tập thơ “Góc sân và khoảng trời” và được viết vào năm 1969 lúc tổ quốc ta đang diễn ra cuộc kháng chiến chống Mĩ khốc liệt. Ở thời khắc này, thi sĩ mới chỉ là một cậu nhỏ 11 tuổi nhưng lại có những suy nghĩ rất trưởng thành và chu đáo.

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Tìm hiểu xuất xứ của “hạt vàng”, những gieo neo đắng cay để tạo ra hạt gạo, hạt gạo trong những năm tháng kháng chiến gian lao cùng với ý nghĩa và trị giá của hạt gạo là những nội dung chính cần tìm hiểu lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. 

Xuất xứ dân dã của hạt gạo làng ta 

Mở đầu bài thơ, thi sĩ đã trình bày trị giá của gạo để trình bày trị giá của hạt gạo:

“Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay.”

Việt Nam ta vốn là tổ quốc nông nghiệp với hình ảnh thân thuộc của ruộng đồng, thôn xóm, hạt gạo … Hạt gạo trắng sữa đã được xem như là hạt ngọc quý giá trời cho với vị phù sa nồng nàn của con sông Kinh Thầy thân thuộc, hương thơm thanh mát của hồ sen và xuất hiện trong cả những lời mẹ hát ru con với sự “ngọt bùi đắng cay” da diết. 

Chính những hạt lúa nhỏ nhỏ, trắng tinh khôi đó chính là thứ mang lại nguồn lương thực và cả trị giá ý thức vô cùng lớn lao dành cho mọi người. Hình như, thi sĩ Trần Đăng Khoa đã mô tả vẻ đẹp của những hạt gạo bằng những hình ảnh thân thuộc, gắn bó với nhân dân nhưng lại là những gì đẹp tươi nhất và tinh túy nhất.

Những đắng cay gieo neo để có được hạt gạo

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc nhận thấy trước lúc thành hình và có thể xuất hiện với những vẻ đẹp tinh túy như cách nhưng mà Trần Đăng Khoa mô tả, có được hạt gạo là cả một quá trình con người phải trải qua rất nhiều những trở ngại và gieo neo:

“Hạt gạo làng ta

Có bão tháng bảy

Có mưa tháng ba

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu

Nước như người nào nấu

Chết cả cá cờ

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy”

Qua những dòng viết của thi sĩ, ta thấy hiện lên biết bao nhiêu những trở ngại làm tác động tới việc canh tác, cấy cày. Trở ngại đó phần lớn tới từ sự khắc nghiệt của tự nhiên, khí hậu. 

Chắc hẳn ta vẫn nhớ một bài ca dao rất đỗi thân thuộc của ông cha: “Người nào ơi bưng bát cơm đầy” – “Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”. Cái “đắng cay” phải chăng chính là nỗi cực nhọc của người nông dân lúc phải đương đầu với những trở ngại của tự nhiên. Đó là bão giông lúc tháng bảy về, là mưa tuôn lúc tháng ba tới và trời nắng như cháy da bỏng thịt của những trưa tháng sáu. Những biến động đó của thời tiết là những thử thách rất lớn đối với cây lúa vốn là loại thân mềm lại rỗng ở phía bên trong. Thế nhưng những thử thách đó dù có lớn tới như thế nào thì cũng ko thể làm khó được con người. 

Ko đổ mồ hôi rơi nước mắt, nhưng mà người mẹ trong bài thơ cũng như rất nhiều những người nông dân khác đều phải trải qua rất nhiều những nặng nhọc chỉ mong có thể lấy công sức đó đổi lấy những hạt lúa căng tròn và chén cơm mát ngọt. Điều đó làm cho ta có thể cảm thu được những phẩm chất lao động đáng quý của người nông dân Việt Nam. Dù cho bão táp, mưa dầm, nắng rọi làm cho “nước như người nào nấu”, họ vẫn ko quản nặng nhọc, vẫn chịu khó, siêng năng làm lụng chỉ để mong có một mùa thu hoạch thuận tiện, để cuộc sống được đủ đầy hơn, no đủ hơn…

Hạt gạo làng ta trong những năm tháng chiến tranh 

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ thấy việc bảo vệ hạt gạo trong chiến tranh với ý chí kiên cường của nhân dân đã cho thấy vai trò và ý nghĩa lớn lao của “hạt ngọc” làng ta. Gian khó nhưng mà người nông dân đương đầu trong sản xuất nông nghiệp ko chỉ thuần tuý là sự khắc nghiệt của tự nhiên nhưng mà có những thứ còn kinh khủng, nguy hiểm hơn nữa, đó chính là bom đạn trong chiến tranh:

 “Những năm bom Mĩ

Trút lên mái nhà

Những năm khẩu súng

Theo người đi xa

Những năm băng đạn

Vàng như lúa đồng”

Những câu thơ trên đã tái xuất hiện quang cảnh tổ quốc trong những năm cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra vô cùng khốc liệt. Để tàn phá tổ quốc ta, chúng ko ngại đổ xuống đất ta vô vàn những trận mưa bom, bão đạn với sức hủy diệt gớm ghê. Trước hoàn cảnh đó, bao lớp thanh niên đã đi theo tiếng gọi của tình yêu tổ quốc để xung phong vào trận mạc làm nhiệm vụ chống lại quân thù, bảo vệ nền hòa bình cho tổ quốc. Đó là nhiệm vụ rất đỗi lớn lao. 

Lúc này, những người ở lại đảm nhiệm một vai trò cũng lớn lao ko kém, là một hậu phương vững chắc bằng cách tăng gia sản xuất để có thể làm ra lúa gạo cung ứng cho quân nhân ta. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc cũng thấy quá trình làm ra hạt gạo đã ko hề dễ dàng vì sự xuất hiện của những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như đã nói, nhưng những người nông dân đã vượt qua rất xuất sắc. 

Đó vậy nhưng mà bao nhiêu thành tích lao động sắp được gặt hái thì lại đứng trước nguy cơ bị tàn phá ko tiếc thương của bom đạn quân thù. Hình ảnh băng đạn của giặc “vàng như lúa đồng” đã cho thấy sức tàn phá vô cùng của chiến tranh. Vậy là người nông dân phải ra sức bảo vệ lấy chúng để rồi vẫn dành cho đời, nhất là những anh quân nhân chiến sĩ những thành tích ngọt ngào:

“Bát cơm mùa gặt

Thơm hào giao thông”

Hoàn cảnh của chiến tranh tuy có nghiệt ngã, khốc liệt nhưng lại là dịp để làm nổi trội lên ở người nông dân ý chí, lòng quyết tâm, sự can trường và ý thức sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, thử thách. Dù có lúc sự nguy hiểm dọa nạt tới sinh mạng con người nhưng họ vẫn ko hề lùi bước để có được “bát cơm mùa gặt” – “thơm hào giao thông”. 

Tương tự, họ thật sự đã trở thành tấm gương, là hậu phương vững vàng và đồng thời cũng là động lực để cho những người chiến sĩ nơi chiến trường có thêm lí do để quyết tâm đấu tranh và mang về thắng lợi. Và quả thực, cuộc kháng chiến chống Mĩ của ta đã đi từ thắng lợi này tới thắng lợi khác để rồi cuối cùng cả hai miền Nam – Bắc được vui thú vui thống nhất… Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ nhìn thấy thành tích đó đương nhiên được tạo nên ko chỉ từ một cá thể, một tổ chức nhưng mà là sự hợp sức và đồng lòng của cả tổ quốc, dân tộc.

Sự góp sức của thanh thiếu niên vào hạt gạo và trị giá vô giá 

Như đã nói, để làm nên sự thắng lợi thì cần tới sự hợp lực của đông đảo mọi người, với công việc sản xuất cấy cày ở địa phương, ko chỉ có người lớn nhưng mà trẻ em cũng có thể tham gia như một sự đóng góp cho công việc chung của tổ quốc:

“Hạt gạo làng ta

Có công các bạn

Sớm nào chống hạn

Vục mẻ mồm gàu

Trưa nào bắt sâu

Lúa cao rát mặt

Chiều nào gánh phân

Quang trành quét đất”

Hình ảnh những bạn nhỏ xuất hiện tạo nên một ko khí mới cho đoạn thơ dù ở đoạn thơ trước đó tác giả trình bày sự căng thẳng, nguy hiểm của trận mạc. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc nhận thấy dù còn ở tuổi nhỏ nhưng những đứa trẻ đã biết phụ tạo điều kiện cho gia đình những công việc tuy nhỏ nhưng ko kém phần quan trọng. Điều này đã giúp những cánh đồng có thể tăng trưởng tốt nhất: nào là tưới nước để lúa ko bị khô cằn vì nắng hạn, nào là bắt sâu ban trưa để chúng ko thể phá hoại cây và cả gánh phân chăm bón để cây lúa có chất dinh dưỡng và tăng trưởng được tốt nhất. 

Những bạn nhỏ đó đã làm việc với ý thức hăng say ko khác gì người lớn. Điều đó khiến ta như cũng thấy thêm hoan hỉ, tự hào vì công cuộc xây dựng tổ quốc có cả sự góp sức của sức trẻ. Tương tự, có thể thấy thế hệ nào cũng có thể đóng góp một phần công sức của mình vào sự nghiệp chung của dân tộc, dù nhỏ thôi nhưng đã trình bày tấm lòng thật tình dành cho quê hương xứ sở. Riêng những bạn nhỏ trong bài thơ, chính nhờ vào bàn tay góp sức nhưng mà hạt gạo trắng thơm được gửi đi tới khắp muôn nơi và mang tới biết bao nhiêu thú vui cho cả người cho và nhận:

“Hạt gạo làng ta

Gửi ra tiền tuyến

Gửi về phương xa

Em vui em hát

Hạt vàng làng ta”

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta dễ dàng nhìn thấy tác giả nhắc nhiều tới từ “hạt gạo”, thế nhưng trong đoạn thơ này, tác giả đã gọi hạt gạo là “hạt vàng”. Thi sĩ dường như muốn trình bày sự trân trọng đối với trị giá vô cùng quý giá của hạt gạo đó. Nó ko chỉ quý vì có thể giúp con người ấm lòng no bụng nhưng mà còn quý vì chứa đựng biết bao nhiêu mồ hôi, nước mắt và sự nỗ lực của những người làm ra…

Nhận định về tác phẩm lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc dễ dàng nhận thấy tác phẩm được viết theo thể thơ bốn chữ ngắn gọn, nhịp thơ uyển chuyển và cùng các hình ảnh rực rỡ của làng quê Việt Nam, nhất là hình ảnh của hạt gạo trắng ngần, thơm mát. Tương tự, bài thơ đã toát lên những nội dung giàu trị giá. Đó là tình cảm trân trọng của thi sĩ đối với hạt gạo được vun trồng bởi bàn tay khôn khéo, siêng năng của người nông dân. Tuy nhiên, thi sĩ còn bộc bạch sự mến phục với những người lao động miệt mài quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời để dâng tặng đời món quà quý báu của đồng nội.

Kết bài: Có thể thấy bài thơ “Hạt gạo làng ta” dù được sáng tác bởi một Trần Đăng Khoa nhỏ tuổi nhưng lại trình bày những suy nghĩ của một người chín chắn, trưởng thành. Sau những vần thơ ngắn gọn đó, ta cảm thu được sự quý giá của hạt gạo nói riêng và thành tích của người lao động nói chung. Từ sự cảm nhận đó, ắt hẳn thi sĩ cũng mong muốn mỗi người hãy biết góp sức xây dựng và đồng thời phải biết trân trọng những thành tích ngọt ngào được làm ra.

Dàn ý phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

Để giúp bạn nắm được trị giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, dưới đây hãy cùng Trường TH Trảng Dài lập dàn ý phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Mở bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Giới thiệu nét chính về tác giả Trần Đăng Khoa.
• Hoàn cảnh ra đời của bài thơ Hạt gạo làng ta.
• Dẫn dắt vấn đề: phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Thân bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Xuất xứ dân dã và trị giá của hạt gạo làng ta.
• Những gieo neo khó khăn để có được hạt gạo làng ta.
• Ý chí vượt khó vươn lên trong chiến tranh gieo neo của nhân dân để có được hạt gạo.
• Sự đóng góp của thiếu nhi cùng với thú vui của con người trong vụ mùa bội thu.

Kết bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Tóm tắt trị giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
• Bộc bạch những cảm nhận riêng của bản thân trong quá trình phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Ý thơ Hạt gạo làng ta đọng lại trong trái tim người đọc bởi sự trân quý hạt gạo – hạt ngọc của quê hương xứ sở. Từ đó, thi sĩ Trần Đăng Khoa cũng gửi gắm sự hàm ân tới những dân lao động hai sương một nắng để giúp chúng ta biết trân trọng hơn ý nghĩa của sự vất vả chân lấm tay bùn để tạo ra hạt vàng. Hạt gạo làng ta ko những là thành phầm vật chất nhưng mà còn là thành phầm ý thức vô giá. Tới nay, tứ thơ của Trần Đăng Khoa đã được phổ nhạc thành những tiếng hát ngân nga đầy thâm thúy… 

Trên đây là những phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, kỳ vọng đã mang tới cho bạn những tri thức hữu ích. Mong rằng bạn đã có được những ý văn hay trong quá trình tìm hiểu và phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. Chúc bạn luôn học tập tốt!. 

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa để thấy sự trân trọng ngợi ca đầy tự hào của thi sĩ về những “hạt vàng” nhấp nhánh của quê hương xứ sở. Bài thơ nhỏ nhắn với những hình ảnh đẹp, dung dị và thân thiện đã gợi về những kí ức của tuổi thơ thật đẹp nhưng mà đầy xúc động. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ thấy tình yêu quê hương tổ quốc đều bắt nguồn từ những điều bình dị và thân yêu… Với nội dung bài viết dưới đây, Trường TH Trảng Dài sẽ giúp bạn có những ý văn hay lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. 

Mở bài: Trần Đăng Khoa được biết tới là một thi sĩ thần đồng với vô số những sáng tác rực rỡ viết về quê hương, tổ quốc, con người với giọng điệu trong trẻo, hồn nhiên. Trong số những tác phẩm của thi sĩ, có nhẽ “Hạt gạo làng ta” chính là bài thơ để lại nhiều những ấn tượng trong lòng độc giả. Bài thơ đã gợi lên tình yêu quê hương, tổ quốc, con người từ những hình ảnh rất đỗi bình dị và thân yêu của làng quê Việt Nam.

Sơ nét về tác giả và tác phẩm

Để tìm hiểu về nội dung và ý nghĩa của tác phẩm cũng như phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, trước hết bạn cần nắm được những nét cơ bản về tác giả cùng tác phẩm. 

Giới thiệu thi sĩ Trần Đăng Khoa 

Trần Đăng Khoa sinh năm 1958, quê của ông là làng Trực Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Từ thuở còn nhỏ, ông đã được nhiều người biết tới với tài năng sáng tác thơ thiên bẩm. Lúc chỉ là một cậu nhỏ 8 tuổi, Trần Đăng Khoa đã có tác phẩm được đăng báo và 2 năm sau đó, tập thơ “Góc sân và khoảng trời” của ông đã được xuất bản bởi Nhà xuất bản Kim Đồng. 

Trần Đăng Khoa từng có một khoảng thời kì phục vụ trong quân ngũ và sau lúc tổ quốc được thống nhất, ông có điều kiện tập trung cho việc học tập. Ông từng theo học tại Trường Viết văn Nguyễn Du và với sự nhạy bén trong tiếp thu tri thức, ông đã được cử sang Nga du học và lúc trở về, ông đầu quân cho Tạp chí Văn nghệ quân đội.

Trần Đăng Khoa là tác giả đảm nhiệm khá nhiều những chức vụ quan trọng trong các tổ chức về văn học, truyền thông, tin báo, chẳng hạn như: Trưởng ban Văn học Nghệ thuật, Phó Bí thư túc trực Đảng ủy Đài Tiếng nói Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam và gần đây còn được mời làm giám khảo, có quyền cầm cân nảy mực cho cuộc thi Viết thư quốc tế UPU. Những năm sau này, thi sĩ đang giữ chức vụ Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam.

Thi sĩ đã cho ra đời những tác phẩm nổi trội như: “Từ góc sân nhà em”; “Góc sân và khoảng trời”; “Trường ca Trừng trị”; “Trường ca Giông bão” hay “Đảo chìm”… Với rất nhiều những sáng tác kể trên, thi sĩ đã vinh dự thu được giải thưởng của báo Thiếu niên Tiền phong, báo Văn nghệ và đặc trưng là vào năm 2001, thi sĩ được vinh danh với Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

Tìm hiểu bài thơ Hạt gạo làng ta

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, ta thấy tác phẩm này được trích từ tập thơ “Góc sân và khoảng trời” và được viết vào năm 1969 lúc tổ quốc ta đang diễn ra cuộc kháng chiến chống Mĩ khốc liệt. Ở thời khắc này, thi sĩ mới chỉ là một cậu nhỏ 11 tuổi nhưng lại có những suy nghĩ rất trưởng thành và chu đáo.

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

Tìm hiểu xuất xứ của “hạt vàng”, những gieo neo đắng cay để tạo ra hạt gạo, hạt gạo trong những năm tháng kháng chiến gian lao cùng với ý nghĩa và trị giá của hạt gạo là những nội dung chính cần tìm hiểu lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. 

Xuất xứ dân dã của hạt gạo làng ta 

Mở đầu bài thơ, thi sĩ đã trình bày trị giá của gạo để trình bày trị giá của hạt gạo:

“Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay.”

Việt Nam ta vốn là tổ quốc nông nghiệp với hình ảnh thân thuộc của ruộng đồng, thôn xóm, hạt gạo … Hạt gạo trắng sữa đã được xem như là hạt ngọc quý giá trời cho với vị phù sa nồng nàn của con sông Kinh Thầy thân thuộc, hương thơm thanh mát của hồ sen và xuất hiện trong cả những lời mẹ hát ru con với sự “ngọt bùi đắng cay” da diết. 

Chính những hạt lúa nhỏ nhỏ, trắng tinh khôi đó chính là thứ mang lại nguồn lương thực và cả trị giá ý thức vô cùng lớn lao dành cho mọi người. Hình như, thi sĩ Trần Đăng Khoa đã mô tả vẻ đẹp của những hạt gạo bằng những hình ảnh thân thuộc, gắn bó với nhân dân nhưng lại là những gì đẹp tươi nhất và tinh túy nhất.

Những đắng cay gieo neo để có được hạt gạo

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc nhận thấy trước lúc thành hình và có thể xuất hiện với những vẻ đẹp tinh túy như cách nhưng mà Trần Đăng Khoa mô tả, có được hạt gạo là cả một quá trình con người phải trải qua rất nhiều những trở ngại và gieo neo:

“Hạt gạo làng ta

Có bão tháng bảy

Có mưa tháng ba

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu

Nước như người nào nấu

Chết cả cá cờ

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy”

Qua những dòng viết của thi sĩ, ta thấy hiện lên biết bao nhiêu những trở ngại làm tác động tới việc canh tác, cấy cày. Trở ngại đó phần lớn tới từ sự khắc nghiệt của tự nhiên, khí hậu. 

Chắc hẳn ta vẫn nhớ một bài ca dao rất đỗi thân thuộc của ông cha: “Người nào ơi bưng bát cơm đầy” – “Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”. Cái “đắng cay” phải chăng chính là nỗi cực nhọc của người nông dân lúc phải đương đầu với những trở ngại của tự nhiên. Đó là bão giông lúc tháng bảy về, là mưa tuôn lúc tháng ba tới và trời nắng như cháy da bỏng thịt của những trưa tháng sáu. Những biến động đó của thời tiết là những thử thách rất lớn đối với cây lúa vốn là loại thân mềm lại rỗng ở phía bên trong. Thế nhưng những thử thách đó dù có lớn tới như thế nào thì cũng ko thể làm khó được con người. 

Ko đổ mồ hôi rơi nước mắt, nhưng mà người mẹ trong bài thơ cũng như rất nhiều những người nông dân khác đều phải trải qua rất nhiều những nặng nhọc chỉ mong có thể lấy công sức đó đổi lấy những hạt lúa căng tròn và chén cơm mát ngọt. Điều đó làm cho ta có thể cảm thu được những phẩm chất lao động đáng quý của người nông dân Việt Nam. Dù cho bão táp, mưa dầm, nắng rọi làm cho “nước như người nào nấu”, họ vẫn ko quản nặng nhọc, vẫn chịu khó, siêng năng làm lụng chỉ để mong có một mùa thu hoạch thuận tiện, để cuộc sống được đủ đầy hơn, no đủ hơn…

Hạt gạo làng ta trong những năm tháng chiến tranh 

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ thấy việc bảo vệ hạt gạo trong chiến tranh với ý chí kiên cường của nhân dân đã cho thấy vai trò và ý nghĩa lớn lao của “hạt ngọc” làng ta. Gian khó nhưng mà người nông dân đương đầu trong sản xuất nông nghiệp ko chỉ thuần tuý là sự khắc nghiệt của tự nhiên nhưng mà có những thứ còn kinh khủng, nguy hiểm hơn nữa, đó chính là bom đạn trong chiến tranh:

 “Những năm bom Mĩ

Trút lên mái nhà

Những năm khẩu súng

Theo người đi xa

Những năm băng đạn

Vàng như lúa đồng”

Những câu thơ trên đã tái xuất hiện quang cảnh tổ quốc trong những năm cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra vô cùng khốc liệt. Để tàn phá tổ quốc ta, chúng ko ngại đổ xuống đất ta vô vàn những trận mưa bom, bão đạn với sức hủy diệt gớm ghê. Trước hoàn cảnh đó, bao lớp thanh niên đã đi theo tiếng gọi của tình yêu tổ quốc để xung phong vào trận mạc làm nhiệm vụ chống lại quân thù, bảo vệ nền hòa bình cho tổ quốc. Đó là nhiệm vụ rất đỗi lớn lao. 

Lúc này, những người ở lại đảm nhiệm một vai trò cũng lớn lao ko kém, là một hậu phương vững chắc bằng cách tăng gia sản xuất để có thể làm ra lúa gạo cung ứng cho quân nhân ta. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc cũng thấy quá trình làm ra hạt gạo đã ko hề dễ dàng vì sự xuất hiện của những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như đã nói, nhưng những người nông dân đã vượt qua rất xuất sắc. 

Đó vậy nhưng mà bao nhiêu thành tích lao động sắp được gặt hái thì lại đứng trước nguy cơ bị tàn phá ko tiếc thương của bom đạn quân thù. Hình ảnh băng đạn của giặc “vàng như lúa đồng” đã cho thấy sức tàn phá vô cùng của chiến tranh. Vậy là người nông dân phải ra sức bảo vệ lấy chúng để rồi vẫn dành cho đời, nhất là những anh quân nhân chiến sĩ những thành tích ngọt ngào:

“Bát cơm mùa gặt

Thơm hào giao thông”

Hoàn cảnh của chiến tranh tuy có nghiệt ngã, khốc liệt nhưng lại là dịp để làm nổi trội lên ở người nông dân ý chí, lòng quyết tâm, sự can trường và ý thức sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, thử thách. Dù có lúc sự nguy hiểm dọa nạt tới sinh mạng con người nhưng họ vẫn ko hề lùi bước để có được “bát cơm mùa gặt” – “thơm hào giao thông”. 

Tương tự, họ thật sự đã trở thành tấm gương, là hậu phương vững vàng và đồng thời cũng là động lực để cho những người chiến sĩ nơi chiến trường có thêm lí do để quyết tâm đấu tranh và mang về thắng lợi. Và quả thực, cuộc kháng chiến chống Mĩ của ta đã đi từ thắng lợi này tới thắng lợi khác để rồi cuối cùng cả hai miền Nam – Bắc được vui thú vui thống nhất… Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta sẽ nhìn thấy thành tích đó đương nhiên được tạo nên ko chỉ từ một cá thể, một tổ chức nhưng mà là sự hợp sức và đồng lòng của cả tổ quốc, dân tộc.

Sự góp sức của thanh thiếu niên vào hạt gạo và trị giá vô giá 

Như đã nói, để làm nên sự thắng lợi thì cần tới sự hợp lực của đông đảo mọi người, với công việc sản xuất cấy cày ở địa phương, ko chỉ có người lớn nhưng mà trẻ em cũng có thể tham gia như một sự đóng góp cho công việc chung của tổ quốc:

“Hạt gạo làng ta

Có công các bạn

Sớm nào chống hạn

Vục mẻ mồm gàu

Trưa nào bắt sâu

Lúa cao rát mặt

Chiều nào gánh phân

Quang trành quét đất”

Hình ảnh những bạn nhỏ xuất hiện tạo nên một ko khí mới cho đoạn thơ dù ở đoạn thơ trước đó tác giả trình bày sự căng thẳng, nguy hiểm của trận mạc. Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc nhận thấy dù còn ở tuổi nhỏ nhưng những đứa trẻ đã biết phụ tạo điều kiện cho gia đình những công việc tuy nhỏ nhưng ko kém phần quan trọng. Điều này đã giúp những cánh đồng có thể tăng trưởng tốt nhất: nào là tưới nước để lúa ko bị khô cằn vì nắng hạn, nào là bắt sâu ban trưa để chúng ko thể phá hoại cây và cả gánh phân chăm bón để cây lúa có chất dinh dưỡng và tăng trưởng được tốt nhất. 

Những bạn nhỏ đó đã làm việc với ý thức hăng say ko khác gì người lớn. Điều đó khiến ta như cũng thấy thêm hoan hỉ, tự hào vì công cuộc xây dựng tổ quốc có cả sự góp sức của sức trẻ. Tương tự, có thể thấy thế hệ nào cũng có thể đóng góp một phần công sức của mình vào sự nghiệp chung của dân tộc, dù nhỏ thôi nhưng đã trình bày tấm lòng thật tình dành cho quê hương xứ sở. Riêng những bạn nhỏ trong bài thơ, chính nhờ vào bàn tay góp sức nhưng mà hạt gạo trắng thơm được gửi đi tới khắp muôn nơi và mang tới biết bao nhiêu thú vui cho cả người cho và nhận:

“Hạt gạo làng ta

Gửi ra tiền tuyến

Gửi về phương xa

Em vui em hát

Hạt vàng làng ta”

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta dễ dàng nhìn thấy tác giả nhắc nhiều tới từ “hạt gạo”, thế nhưng trong đoạn thơ này, tác giả đã gọi hạt gạo là “hạt vàng”. Thi sĩ dường như muốn trình bày sự trân trọng đối với trị giá vô cùng quý giá của hạt gạo đó. Nó ko chỉ quý vì có thể giúp con người ấm lòng no bụng nhưng mà còn quý vì chứa đựng biết bao nhiêu mồ hôi, nước mắt và sự nỗ lực của những người làm ra…

Nhận định về tác phẩm lúc phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta

Phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, người đọc dễ dàng nhận thấy tác phẩm được viết theo thể thơ bốn chữ ngắn gọn, nhịp thơ uyển chuyển và cùng các hình ảnh rực rỡ của làng quê Việt Nam, nhất là hình ảnh của hạt gạo trắng ngần, thơm mát. Tương tự, bài thơ đã toát lên những nội dung giàu trị giá. Đó là tình cảm trân trọng của thi sĩ đối với hạt gạo được vun trồng bởi bàn tay khôn khéo, siêng năng của người nông dân. Tuy nhiên, thi sĩ còn bộc bạch sự mến phục với những người lao động miệt mài quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời để dâng tặng đời món quà quý báu của đồng nội.

Kết bài: Có thể thấy bài thơ “Hạt gạo làng ta” dù được sáng tác bởi một Trần Đăng Khoa nhỏ tuổi nhưng lại trình bày những suy nghĩ của một người chín chắn, trưởng thành. Sau những vần thơ ngắn gọn đó, ta cảm thu được sự quý giá của hạt gạo nói riêng và thành tích của người lao động nói chung. Từ sự cảm nhận đó, ắt hẳn thi sĩ cũng mong muốn mỗi người hãy biết góp sức xây dựng và đồng thời phải biết trân trọng những thành tích ngọt ngào được làm ra.

Dàn ý phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

Để giúp bạn nắm được trị giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, dưới đây hãy cùng Trường TH Trảng Dài lập dàn ý phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Mở bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Giới thiệu nét chính về tác giả Trần Đăng Khoa.
• Hoàn cảnh ra đời của bài thơ Hạt gạo làng ta.
• Dẫn dắt vấn đề: phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Thân bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Xuất xứ dân dã và trị giá của hạt gạo làng ta.
• Những gieo neo khó khăn để có được hạt gạo làng ta.
• Ý chí vượt khó vươn lên trong chiến tranh gieo neo của nhân dân để có được hạt gạo.
• Sự đóng góp của thiếu nhi cùng với thú vui của con người trong vụ mùa bội thu.

Kết bài phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa 

• Tóm tắt trị giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
• Bộc bạch những cảm nhận riêng của bản thân trong quá trình phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta.

Ý thơ Hạt gạo làng ta đọng lại trong trái tim người đọc bởi sự trân quý hạt gạo – hạt ngọc của quê hương xứ sở. Từ đó, thi sĩ Trần Đăng Khoa cũng gửi gắm sự hàm ân tới những dân lao động hai sương một nắng để giúp chúng ta biết trân trọng hơn ý nghĩa của sự vất vả chân lấm tay bùn để tạo ra hạt vàng. Hạt gạo làng ta ko những là thành phầm vật chất nhưng mà còn là thành phầm ý thức vô giá. Tới nay, tứ thơ của Trần Đăng Khoa đã được phổ nhạc thành những tiếng hát ngân nga đầy thâm thúy… 

Trên đây là những phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta, kỳ vọng đã mang tới cho bạn những tri thức hữu ích. Mong rằng bạn đã có được những ý văn hay trong quá trình tìm hiểu và phân tích bài thơ Hạt gạo làng ta. Chúc bạn luôn học tập tốt!. 

Bạn thấy bài viết Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa bên dưới để thtrangdai.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường TH Trảng Dài

Phân mục: Văn học
#Phân #tích #vẻ #đẹp #bài #thơ #Hạt #gạo #làng #của #Trần #Đăng #Khoa

Bạn thấy bài viết Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa bên dưới để Trường TH Trảng Dài Nghĩacó thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thtrangdai.edu.vn của Trường TH Trảng Dài
Nhớ để nguồn: Phân tích vẻ đẹp bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa