Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa trình Chính phủ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch Covid-19 với quy mô khoảng 800.000 tỷ đồng (gần 35 tỷ USD), gấp 3,5 lần gói hỗ trợ của Chính phủ. 2021.
Huy động từ nhiều nguồn
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-DT), dịch Covid-19 kéo dài và tác động nặng nề, toàn diện tới hầu hết các nước trên thế giới. Các nước đã triển khai nhiều gói hỗ trợ quy mô lớn như Mỹ 27,9% GDP, Nhật Bản 44,8% GDP, Thái Lan 15,6% GDP, Malaysia 8,8% GDP, Trung Quốc 6,1%. GDP. Những gói hỗ trợ đó là chưa từng có, chấp nhận tăng trần nợ công, nợ chính phủ… để có nguồn lực phòng chống dịch bệnh, chống suy thoái, phục hồi nền kinh tế, đồng thời tận dụng các cơ hội để giải quyết những hạn chế, hạn chế. thách thức, tái cơ cấu nền kinh tế và phát triển các động lực tăng trưởng mới.
Chính phủ cần sớm ban hành chương trình toàn diện phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch Covid-19. ẢNH: NGỌC THẮNG
Trong nước, mặc dù Chính phủ đã rất nỗ lực huy động mọi nguồn lực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn của dịch bệnh nhưng quy mô chính sách hỗ trợ vẫn còn tương đối thấp. năm 2021 ước đạt khoảng 10,5 tỷ USD, tương đương 2,85% GDP, chủ yếu ảnh hưởng đến phía cung, chưa thực sự hỗ trợ mạnh cho người dân và doanh nghiệp; Chưa có giải pháp tổng thể về nguồn lực để thúc đẩy phục hồi đồng bộ cả cung và cầu của nền kinh tế.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc xây dựng Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch Covid-19 nhằm tập trung hỗ trợ nền kinh tế nhanh chóng vượt qua khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển. ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Tuy nhiên, nếu không có những chính sách hỗ trợ kịp thời với quy mô đủ lớn, thời gian đủ dài và phạm vi đủ rộng thì nền kinh tế không thể sớm phục hồi và tăng trưởng, sẽ tác động đến ngân sách nhà nước và thị trường. tài chính, tiền tệ, lao động, việc làm, thị trường xã hội…; bỏ lỡ những cơ hội mới, thời cơ mới trong chuỗi sản xuất, kinh doanh, đầu tư, thương mại toàn cầu và thích ứng, phát triển cho tương lai sau dịch.
Từ đó ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu hàng năm, 5 năm, 10 năm, có nguy cơ tụt hậu so với khu vực và thế giới… Vì vậy, việc xây dựng chương trình phục hồi và phát triển kinh tế hậu dịch Covid-19 ( (gọi tắt là Chương trình) hiện nay là vô cùng phù hợp và cấp bách nhằm tập trung hỗ trợ nền kinh tế sớm vượt qua khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển, sớm trở lại trạng thái bình thường mới, không bỏ lỡ xu hướng phục hồi và phát triển của thế giới.
Chương trình này sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2022 – 2023 và bao gồm 4 chương trình thành phần, gồm: Chương trình tổng thể mở cửa nền kinh tế gắn với phòng, chống dịch Covid-19; Chương trình an sinh xã hội và việc làm; Chương trình khôi phục doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; Chương trình phát triển cơ sở hạ tầng, giải phóng nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ước tính nguồn lực để thực hiện chương trình khoảng 800.000 tỷ đồng (khoảng 35 tỷ USD). Việc huy động vốn được thực hiện theo tiến độ thực hiện và giải ngân của từng chương trình thành phần và nhiệm vụ chi cụ thể. Nguồn huy động ngân sách nhà nước chủ yếu là tiết kiệm chi thường xuyên; nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ; quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách và quỹ dự trữ ngoại hối trong trường hợp cần thiết; Các khoản vay từ các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB)…
Chấp nhận bội chi ngân sách cao hơn
Đánh giá tác động của chương trình trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng khi thực hiện, tăng trưởng kinh tế 5 năm 2021 – 2025 dự báo đạt khoảng 6,4 – 6,8%/năm, cao hơn khoảng 1 điểm phần trăm. % so với kịch bản không triển khai, cơ bản đạt mục tiêu đề ra (6,5 – 7%/năm). Huy động nguồn lực khiến nợ công tăng cao nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Quy mô nợ công theo các kịch bản là khoảng 47% vào năm 2022 và 49% vào năm 2023.
Chuyên gia kinh tế, TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và năng lực cạnh tranh đánh giá đây là chương trình phục hồi và phát triển kinh tế đủ quy mô và thời gian dài để thực hiện. Dự thảo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đáp ứng được các yếu tố trên, nhắm vào các lĩnh vực được quan tâm nhất, không chỉ hỗ trợ người lao động và cộng đồng doanh nghiệp vượt qua khó khăn hiện nay mà còn thúc đẩy cải cách thể chế. làm nền tảng cho bước phát triển tiếp theo.
Ông Thành tính toán, với chương trình 800.000 tỷ đồng, tương đương gần 35 tỷ USD kéo dài 2 năm, tương đương khoảng 9 – 10% GDP hàng năm, mức thâm hụt ngân sách cao hơn có thể chấp nhận được. Tuy nhiên, chương trình có tính chất đánh giá rủi ro và tập trung vào quản lý rủi ro để đảm bảo khả năng chống chọi với khủng hoảng của nền kinh tế nên ngay cả khi có thâm hụt, kinh tế vĩ mô vẫn đảm bảo ổn định ở khu vực miền Trung. thuật ngữ.
Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Trần Du Lịch nhận xét, chương trình này không chỉ giúp phục hồi kinh tế mà phải gắn với chuyển đổi nhanh chóng, xây dựng nền kinh tế tự chủ trong bối cảnh mới. Đặc biệt, chúng ta phải phát huy vai trò của doanh nghiệp trong nước và kết nối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại song phương và đa phương mà Việt Nam đã tham gia.
Tiến sĩ Lịch nhấn mạnh: tình hình hiện nay đòi hỏi nguồn lực từ nhà nước mạnh hơn giai đoạn trước để hỗ trợ cả doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn vì đại dịch. Chẳng hạn, chính sách an sinh xã hội vẫn phải trợ cấp, bảo đảm cuộc sống cho người nghèo và người dễ bị tổn thương ít nhất đến hết tháng 6/2022 cũng như liên quan đến đào tạo, tìm kiếm việc làm. Vì vậy, Chính phủ phải chấp nhận bội chi ngân sách 2 năm 2022 – 2023 cao hơn mức gần 4% của năm 2021 mà Quốc hội đã thông qua.
Từ đó, chúng ta cũng phải chấp nhận tăng trần nợ công nếu cần thiết. Đồng thời, Chính phủ cần tiếp tục cải cách môi trường đầu tư, cải cách thủ tục hành chính để thu hút thêm đầu tư tư nhân. Nâng cao hiệu quả quản lý hành chính công, hành chính công theo nguyên tắc cung cấp dịch vụ hành chính công là trách nhiệm chứ không phải là việc xin và cho. Cải thiện môi trường đầu tư để kích thích đầu tư tư nhân sau khi nhà nước đã coi đầu tư công là nguồn vốn mồi cho phát triển kinh tế.
Triển khai nhanh
Theo các chuyên gia kinh tế, một vấn đề quan trọng nếu Chương trình này được thông qua là việc triển khai nhanh chóng mới thực sự có hiệu quả. TS Trần Du Lịch nhấn mạnh: Những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề, đang cần sự hỗ trợ từ nhà nước nếu không nhanh chóng sẽ biến mất hoàn toàn khỏi thị trường. Vì vậy, Chính phủ cần phải khẩn trương trình Quốc hội thông qua đồng thời các mục tiêu kinh tế năm 2022. Nếu không phê duyệt kịp thời từ đầu năm sau và chờ Quốc hội triệu tập lại sau đó thì sẽ bị trì hoãn và nền kinh tế sẽ bị ảnh hưởng. Nền kinh tế sẽ hồi phục chậm.
Việt Nam vẫn còn gần như nguyên vẹn 100 tỷ USD dự trữ ngoại hối. Các kênh ngân hàng thế giới như WB, ADB… cũng sẵn sàng cho vay hoặc phát hành trái phiếu. Vì vậy, nguồn lực để thực hiện chương trình này là có. Tiến sĩ Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Năng lực cạnh tranh |
Đồng quan điểm, TS Võ Trí Thành dẫn ra rằng chúng ta nên rút kinh nghiệm từ các gói, chương trình hỗ trợ trước đây. Tiền không phải là vấn đề quan trọng nhất trong việc phục hồi kinh tế, điều quan trọng hơn là chúng ta có thể triển khai nó nhanh chóng và hiệu quả, với sự giám sát tốt để ngăn chặn tổn thất cũng như đảm bảo cho doanh nghiệp đứng vững hoặc có thể đứng vững. Để làm được điều đó, chúng ta phải tăng cường cải cách hành chính, cải cách quyết liệt thể chế, xây dựng Chính phủ điện tử, hạn chế thủ tục rườm rà gây thất thoát nguồn lực, tập trung tái cơ cấu doanh nghiệp và đào tạo. kỹ năng cho người lao động. Ngoài ra, cần có cơ chế để phát triển các lĩnh vực mới trong tương lai như Fintech, AI vì trong 2 năm dịch bệnh, gần 50% doanh nghiệp đã hợp tác, chia sẻ đơn hàng với nhau; 1/3 doanh nghiệp Việt Nam đầu tư chuyển đổi số để chuyển đổi mô hình kinh doanh…
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Công Gia Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế – Luật TP.HCM, đề xuất đánh giá toàn diện để lựa chọn, ưu tiên các chương trình, nhiệm vụ hỗ trợ. Từ đó cân đối nguồn lực để đảm bảo tính khả thi. Nếu quy mô dự kiến lên tới 800.000 tỷ đồng, cần xác định rõ lượng tiền cần mỗi năm để cân đối các nguồn ngân sách tương ứng: tái phân bổ chi, điều chuyển tài sản công hay vay nợ. Nếu đi vay, bạn cần tính toán kỹ để đảm bảo tuân thủ các tiêu chí kiểm soát rủi ro như tỷ lệ nợ đến hạn trên tổng thu ngân sách (25%), trần nợ công (60%), trần nợ chính phủ (50%) và bội chi ngân sách. tỷ lệ (3,7%).
Trường hợp đánh giá vay vượt mục tiêu kiểm soát rủi ro sẽ cần thời gian trình Quốc hội thông qua để điều chỉnh các mục tiêu này và lưu ý các tỷ lệ này phải tính theo quy mô GDP. , thu ngân sách theo số liệu thực tế dự kiến sẽ giảm nhiều so với số liệu ước tính từ đầu năm 2021…
Nguồn: Vietstock.vn
Nhớ để nguồn: Đề xuất gói phục hồi kinh tế 800.000 tỉ đồng tại thtrangdai.edu.vn
Chuyên mục: Blog